Hasta refakatçisi, hastanın yanında, hastanın ihtiyaçlarını gidermekle görevli olan kişidir. Evde ya da hastanede hastaya refakat eden hasta refakatçileri, hastayı gözetim altında tutar ve hastanın genel ihtiyaçları ile ilgilenir.
Hastaların yanında refakatçi olarak her zaman aile yakınları kalamayabilir. Bu tip durumlarda hastaya refakat etmesi için hasta refakatçiliği yapan kişiler ile anlaşılır. Hasta refakatçileri, hassas bir iş yaparlar ve bunun farkında olmalıdırlar.
Hasta refakatçisi olan kişi, mesleğinin gerektirdiği işleri yapabilecek fiziksel ve zihinsel kabiliyette olmalıdır. Refakatçilik yapan kişinin, bulaşıcı bir hastalığı olmamalıdır. Hasta yakınlarının ve hastanın o an içerisinde bulunduğu hassas durumun farklında olmalıdır. Refakatçiler, beklenmeyen durumlarda, hasta yakınlarını ve sağlık personellerini bilgilendirmelidirler.
Hasta refakatçileri, hastanın ruhsal durumuna göre hareket etmeli ve her insanın farklı özelliklerde olduğunu bilmelidir. Güler yüzlü ve sabırlı özelliklerde olmaları gereken refakatçiler, hastanın psikolojik durumunu, moral ve motivasyonunu sürekli en üst seviyede tutmalıdır.
Hasta refakatçisi, doktorun hastaya verdiği ilaçları saatine göre takip etmeli ve görevlerini yerine getirmelidir. Ayrıca refakatçi, doktor tavsiyelerini bilmeli ve ona göre davranmalıdır.
Refakatçilik görevini üstlenen kişi, eğer hastaya evde bakıyorsa, evin kurallarını iyi bilmeli ve rahatsızlık verecek bir şey yapmamalıdır.
Hasta yakınları da refakatçiler ile anlaşırken, beklentilerini ve isteklerini net bir şekilde dile getirmelidirler.
Refakatçilik yapan kişiler, hasta psikolojisi konusunda da kendilerini geliştirmelidirler.